«α, δικηγόρος είσαι, ωραία! Σε ποιόν τομέα ειδικεύεσαι;»
Πόσες φορές δεν έχουμε γίνει εμείς οι δικηγόροι αποδέκτες της παραπάνω ερώτησης από φίλους, γνωστούς, συγγενείς, οι οποίοι καλοπροαίρετα σκεπτόμενοι ίσως ότι, αφού πχ. ο ιατρός εξειδικεύεται σ’ έναν τομέα της ιατρικής, κάτι αντίστοιχο θα πρέπει να υπάρχει (σε θεσμικό επίπεδο) και για μας τους δικηγόρους.
Δεν υπάρχει. Τουλάχιστον όχι στην Ελλάδα. Και δεν μιλάμε για την προτίμηση κάποιου δικηγόρου να ασχοληθεί από μόνος του μ’ έναν συγκεκριμένο τομέα της νομικής επιστήμης αμπαλάροντας τις γνώσεις του με ένα μεταπτυχιακό ή διδακτορικό. Ούτε για αυτόν τον δικηγόρο που θέλει να αφοσιωθεί αποκλειστικά σ’ έναν τομέα του δικαίου, δηλώνοντας ότι είναι εξειδικευμένος δικηγόρος στον χ τομέα του δικαίου. Αναφέρομαι σ’ έναν απονεμημένο «τίτλο» από κάποια θεσμική αρχή (θα δούμε στη συνέχεια από ποίον και με ποια κριτήρια), ο οποίος όχι μόνο θα διαπιστεύει τις εξειδικευμένες γνώσεις του δικηγόρου επάνω σε κάποιον ή σε κάποιους τομείς του δικαίου δίνοντας του το δικαίωμα να δηλώνει εξειδίκευση, αλλά θα επικαιροποιείται κάθε τόσο από την ίδια την αρχή που απένειμε τον τίτλο.
Η επικαιροποίηση του τίτλου της εξειδίκευσης, δηλ. κατά πόσο ο δικηγόρος εξακολουθεί να κατέχει γνώσεις ειδικές πάνω σ’ έναν τομέα του δικαίου με την πάροδο του χρόνου, αντιπαραβάλλεται σαφώς στους μεταπτυχιακούς τίτλους, αφού οι τελευταίοι απονέμονται εφάπαξ και διατηρείται η ισχύς τους εφ όρου ζωής, ακόμη και στην περίπτωση που ο δικηγόρος δεν έχει ασχοληθεί ποτέ μετά στον επαγγελματικό του βίο πάνω στον τομέα όπου απόκτησε τον μεταπτυχιακό του τίτλο.
Η όλη αυτή η ιστορία της ανάγκης των εξειδικεύσεων μπορεί βέβαια να τεθεί εκ προοιμίου υπό φιλοσοφική /κοινωνιολογική αμφισβήτηση, επιρρώνοντας το λατινικό ρητό „Purus mathematicus, purus asinus“. Που στα καθ’ ημάς μεθερμηνευόμενων σημαίνει ότι, όποιος κατέχει μόνο έναν συγκεκριμένο τομέα γνώσης, δεν ξέρει απολύτως κανέναν τομέα γνώσης. Ο ειδικός της γνώσης καθίσταται δυστυχής αχθοφόρος, προσηλωμένος εξ ανάγκης στο δικό του δέντρο της γνώσης, αδυνατώντας να δει το δάσος της γνώσης. Κάτι τέτοιο θα έβρισκε αντίθετο τον Νίτσε που έλεγε ότι η εξειδικευμένη γνώση είναι πηγή δυστυχίας.
Ωστόσο η κοινωνική και οικονομική αξία της εξειδίκευσης σήμερα δύσκολα αμφισβητείται. Σε μια εποχή της κατακερμάτισης της γνώσης, ο μη ειδικός καθίσταται ως κάτι το εξωτικό, κάποιος που δεν μπορεί να είναι ανταγωνιστικός αφού ξέρει «μόνο» λίγο απ’ όλα, κάποιος που δεν έχει λαμβάνειν από ένα κομμάτι της πίτας της γνώσης, αφού δεν έχει εξειδικευτεί σε κάποιο κομμάτι της για να το διεκδικήσει επάξια.
Ειδικά στον τομέα της νομικής επιστήμης με τον τεράστιο όγκο της και το ολοένα και αυξανόμενο εύρος του πεδίου εφαρμογής της, με την ανακάλυψη και εφεύρεση συνεχώς νέων πεδίων δράσεων, η εξειδίκευση των δικηγόρων καθίσταται ως μια εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση επιτυχίας και καταξίωσης του δικηγόρου εφόσον αποφασίσει να εξειδικευτεί κάπου.
Και ακριβώς ο κατακερματισμός της γνώσης πάνω στον οποίο βασίζεται η εξειδίκευση, αποτελεί σε τελική ανάλυση, επιταγή του ίδιου του καπιταλιστικού συστήματος, ο οποίος έχοντας ως σημαία του την ανταγωνιστικότητα , πρέπει εξ ορισμού να επιθυμεί τον κατακερματισμό της γνώσης αφού αν ξέρουμε όλοι λίγα απ’ όλα, δύσκολα επιτυγχάνεται ανταγωνιστική παραγωγή (γνώσεων, προϊόντων κλπ). Έτσι για παράδειγμα στις προηγμένες καπιταλιστικά χώρες, ένας καθηγητής πχ. μαθηματικών του πανεπιστήμιου του Harvard, έχει την ηθική πολυτέλεια να μην γνωρίζει, ποίος ήταν ο Μαγγελάνος, αφού είναι «μόνο» ιδιοφυΐα στα μαθηματικά.
Στα καθ’ ημάς λοιπόν και δη στην εξειδίκευση των δικηγόρων, η Γερμανία ως προεξάρχουσα καπιταλιστική δύναμη εντός της Ευρώπης, πιστή και προσηλωμένη στο δόγμα της ανταγωνιστικότητας, καθόρισε τις προϋποθέσεις της εξειδίκευσης των δικηγόρων θεσμοθετώντας την έννοια του Fachanwalt, δηλ. του ειδικευμένου δικηγόρου.
Ο χαρακτηρισμός του Fachanwalt είναι ένας τίτλος που απονέμεται σε Γερμανό δικηγόρο, ο οποίος πιστοποιεί τις ιδιαίτερες θεωρητικές γνώσεις και την εμπειρία του πάνω σ’ έναν συγκεκριμένο τομέα του δικαίου (§43BRAO, = ομοσπονδιακός κανονισμός των δικηγόρων). Οι προϋποθέσεις απόκτησης και τήρησης του τίτλου, καθορίζονται στην Fachanwaltsordnung , FAO (= κανονισμός περί εξειδικευμένων δικηγόρων).
Προς το παρόν υπάρχουν είκοσι τομείς δικαίου στους οποίος ο δικηγόρος δύναται να αποκτήσει κάποιον τίτλο εξειδίκευσης (έως τρεις κατά το μέγιστο). Σύμφωνα με μια στατιστική που διεξήχθη από τον ομοσπονδιακό δικηγορικό σύλλογο της Γερμανίας, (ναι υπάρχει και τέτοιος εκεί), σήμερα περίπου το 25 % των δικηγόρων έχει αποκτήσει τουλάχιστον έναν τίτλο εξειδίκευσης.
Διαδικασία απονομής και προϋποθέσεις
Ο τίτλος εξειδίκευσης απονέμεται από τον εκάστοτε δικηγορικό σύλλογο σύμφωνα με τις διατάξεις της FAO. Για τον σκοπό αυτό έχουν συσταθεί ειδικές επιτροπές εντός του συλλόγου αποτελούμενες από δικηγόρους, που ασχολούνται αποκλειστικά με την απονομή των εν λόγω τίτλων εξετάζοντας τις υποβληθείσες αιτήσεις των ενδιαφερομένων. Εν συνεχεία υποβάλλουν σχετική πρόταση ενώπιον του Δ.Σ του εκάστοτε δικηγορικού συλλόγου ο οποίος και αποφασίζει για την απονομή ή όχι.
Για να μπορέσει κάποιος δικηγόρος να υποβάλλει τη σχετική αίτηση ενώπιον της επιτροπής θα πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις:
Να είναι τουλάχιστον τρία χρόνια δικηγόρος με πραγματική άσκηση δικηγορίας
Να έχει και να αποδεικνύει ειδικές θεωρητικές γνώσεις πάνω στον ενδιαφερόμενο τομέα δικαίου
Να κατέχει πρακτική εμπειρία πάνω στον συγκεκριμένο τομέα δικαίου.
Να πετύχει στην προφορική εξέταση ενώπιον της επιτροπής του δικηγορικού συλλόγου για την απονομή.
Οι θεωρητικές γνώσεις πιστοποιούνται μετά από παρακολούθηση ειδικών σεμιναρίων πάνω στον επιλεγόμενο τομέα δικαίου, διάρκειας περίπου 120 ωρών, που πραγματοποιούνται είτε από τον ίδιο τον δικηγορικό σύλλογο, είτε από πιστοποιημένα ιδιωτικά ινστιτούτα που έχουν συσταθεί ακριβώς γι ‘αυτό το λόγο. Στην παρακολούθηση των θεωρητικών μαθημάτων εμπεριέχονται και γραπτές εξετάσεις / διαγωνίσματα, στα οποία πρέπει οπωσδήποτε να πετύχει ο εξεταζόμενος δικηγόρος προκειμένου να λάβει εν συνεχεία το πιστοποιητικό θεωρητικής επάρκειας πάνω στον τομέα δικαίου.
Σημειωτέον ότι, τα θεωρητικά μαθήματα είναι επ’ αμοιβή, (γύρω στα 1000 ευρώ για όλο το πρόγραμμα διδασκαλίας των 120 ωρών) είτε πραγματοποιούνται αυτά από το σύλλογο , είτε από τους παραπάνω ιδιωτικούς φορείς.
Όσον αφορά την πιστοποίηση της πρακτικής εμπειρίας πάνω στον τομέα δικαίου που αποτελεί την τρίτη προϋπόθεση απονομής, ο κανονισμός (FAO), προβλέπει ο δικηγόρος πρέπει να έχει χειριστεί τουλάχιστον έναν προβλεπόμενο αριθμό υποθέσεων πάνω στον ενδιαφερόμενο τομέα, που κυμαίνεται ανάλογα με τον εκάστοτε τομέα ειδίκευσης. ‘Έτσι για παράδειγμα όποιος επιθυμεί να αποκτήσει τον τίτλο της εξειδίκευσης πάνω στο φορολογικό δίκαιο, θα πρέπει να προσκομίσει λίστα με 50 χειρισθείσες υποθέσεις πάνω σ’ αυτόν τον τομέα. Άλλος που θέλει να λάβει τον τίτλο πάνω στο δίκαιο της πτώχευσης, θα πρέπει να έχει χειριστεί πριν από την υποβολή της αίτησης, 120 υποθέσεις πτωχευτικού δικαίου.
Καθίσταται φανερό ότι, ο νέος δικηγόρος κατά κανόνα δεν μπορεί εκ των πραγμάτων να υποβάλλει αίτηση απονομής τίτλου ειδίκευσης, μιας και δεν θα έχει χειρισθεί τον προβλεπόμενο ελάχιστο αριθμό υποθέσεων.
Τέλος να σημειωθεί ότι, αφού αποκτήσει κάποιος των πολυπόθητο τίτλο είναι υποχρεωμένος να παρακολουθεί ανά έτος ένα προβλεπόμενο αριθμό ωρών σε σεμινάριο της ειδικότητάς του, προκειμένου να έχει το δικαίωμα να διατηρεί τον τίτλο εσαεί. Σύμφωνα με τις τρέχουσες απαιτήσεις, ο ελάχιστος αυτός αριθμός είναι η παρακολούθηση 10 ωρών σε σεμινάριο ανά έτος. Σε περίπτωση που ο δικηγόρος δεν προσκομίζει την εν λόγω βεβαίωση παρακολούθησης, θα του αφαιρείται ο τίτλος εξειδίκευσης.
Τομείς εξειδίκευσης:
Οι τρέχοντες τομείς εξειδίκευσης για τους οποίου απονέμεται ο τίτλος τουFachanwalt είναι:
Αγροτικό δίκαιο (agriculural law)
Τραπεζικό δίκαιο και δίκαιο κεφαλαιαγοράς
Εργατικό δίκαιο
Δίκαιο δόμησης και αρχιτεκτόνων
Κληρονομικό δίκαιο
Οικογενειακό δίκαιο
Δίκαιο πνευματικής ιδιοκτησίας
Εμπορικό και εταιρικό δίκαιο
Πτωχευτικό δίκαιο
Δίκαιο πληροφορικής
Ιατρικό δίκαιο
Δίκαιο μισθώσεων και ιδιοκατοίκησης
Κοινωνικό δίκαιο
Ποινικό δίκαιο
Φορολογικό δίκαιο
Δίκαιο μεταφορών
Δίκαιο τηλεπικοινωνιών
Δίκαιο οδικής κυκλοφορίας
Ασφαλιστικό δίκαιο
Διοικητικό δίκαιο
Όπως προσημειώθη, σήμερα έχει αποκτήσει τίτλο εξειδίκευσης ένα 25 % των δικηγόρων στη Γερμανία και ο αριθμός των ενδιαφερομένων βαίνει αυξανόμενος με ραγδαίους ρυθμούς. Ο λόγος είναι προφανής: Σύμφωνα με στατιστική έρευνα που διεξήχθη προς λίγων ετών το 80 % των πολιτών δηλώνει ότι, θα εμπιστευόταν την υπόθεση του σε κάποιον ειδικευμένο δικηγόρο παρά σε κάποιον που δεν φέρει τίτλο εξειδίκευσης. Αντίστοιχα είναι και οι αμοιβές των ειδικευμένων δικηγόρων σε σχέση με τους μη δηλούντες κάποια ειδίκευση.
Γράφει ο Δημήτριος Δημητριάδης στο greek-rechtsanwalt.blogspot.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Πολιτική Σχολίων
Το «Νομικά Ανάλατα» δεν έχει προς το παρόν ενεργοποιήσει καμία υπηρεσία έγκρισης ή μετριασμού σχολίων. Επίσης, έχει επιτρέψει τα ανώνυμα σχόλια. Οι επιλογές αυτές οφείλονται στην επιθυμία μας να δημιουργηθεί μία κοινότητα γύρω από το ιστολόγιο, η οποία να συζητά και να έχει παλμό.
Όμως, πρέπει να σημειωθούν τα εξής:
- Κάθε σχόλιο αντιπροσωπεύει τον σχολιαστή του και μόνο, και δεν απηχεί κατ’ ανάγκην τις αντιλήψεις του «Νομικά Ανάλατα»
- Υβριστικά, δυσφημιστικά ή άλλα παράνομα σχόλια δε θα γίνονται σε καμία περίπτωση ανεκτά.
- Σε καμία απολύτως περίπτωση δε θα γίνονται ανεκτά υβριστικά σχόλια που απευθύνονται στους υπόλοιπους σχολιαστές του Ιστολογίου.
- Πέρα από τα παράνομα σχόλια, απαγορεύονται τα σχόλια που είναι σκοπίμως εκτός θέματος, άσχετα, προκλητικά και έχουν σκοπό να προκαλέσουν εκρηκτικές αντιδράσεις (Τρολ, Troll).
Το «Νομικά Ανάλατα» διατηρεί το δικαίωμα της απροειδοποίητης και αναιτιολόγητης φραγής (block) χρηστών που έχουν παραβιάσει τους όρους χρήσης.
(από τους Όρους Χρήσης)