Στη σκιά του τιτάνα. (Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι;)

Φωτογραφία του Σωκράτη Ιορδανίδη, από το αρχείο
του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης !

Είναι απλά ένα ακόμη ηλιόλουστο απόγευμα Κυριακής. Ο ΠΑΟΚ παίζει με τον Ολυμπιακό, τον μέγιστο αντίπαλο των «μισητών Αθηνών», σ’ ένα κατάμεστο στάδιο λίγο νωρίτερα ωστόσο απ’ ό,τι αρχικά είχε οριστεί. Το πλήθος είναι ενθουσιώδες και παραληρεί πολύ ώρα προτού αρχίσει το ματς. Τα ευπρεπή συνθήματα δίνουν και παίρνουν από τις εξέδρες και τα συρρέοντα πλήθη ενώ δεν παραλείπεται βέβαια η τιμητική αναφορά και σε άλλες ομάδες των Αθηνών όπως ο Παναθηναϊκός. Δεν είναι ουσιώδες το ότι δεν έχουν εμφανιστεί οι αντίπαλοι παίκτες, ούτε ότι δεν υπάρχουν αντίθετοι φίλαθλοι αυτή τη φορά. Έχει αντηλιά στα πάνω διαζώματα αλλά έστω κι έτσι μπορεί κανείς να διακρίνει τη σκιά του τιτάνα να έχει καταλάβει ήδη το στάδιο.

Παρόμοια δυστυχώς είναι και η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι πολίτες της Θεσσαλονίκης. Όλοι μας αισθανόμαστε το τέλμα στο οποίο έχει περιέλθει η πόλη και διαρκώς φωνασκούμε γι’ αυτό, αλλά ελάχιστοι διερευνούν αληθινά τις αιτίες της παρακμής, ελάχιστοι επιχειρούν να δώσουν πειστικές απαντήσεις σ’ αυτό το πολυσύνθετο και δυσεπίλυτο πρόβλημα.

Οι περισσότεροι απ’ όσους νομίζουμε ότι ενδιαφερόμαστε για τούτη την πόλη αναλίσκουμε το χρόνο μας σε ατέρμονες, καθημερινές συζητήσεις που περιστρέφονται γύρω από τετριμμένες και εν τέλει ανούσιες επαναλήψεις για το αδηφάγο κράτος των Αθηνών, τα ελλιπή κονδύλια, τα ανολοκλήρωτα ή απραγματοποίητα έργα (υποθαλάσσια αρτηρία, μετρό, επέκταση αερολιμένα), τις επίπλαστες υποσχέσεις των πολιτικών (βλ. προτάσεις για θαλάσσια συγκοινωνία με μακέτες και χάρτινα καραβάκια), την έλλειψη νέων οραμάτων και την μεγάλη απογοήτευση των χαμένων οραμάτων (Expo2008, Μακεδονικό).

Κάποιοι άλλοι συμπολίτες μας, πάλι, προσπαθούν να διακορεύσουν τον αναμασημένο φλοιό ομιλώντας σκωπτικά αλλά και με κοχλάζουσα πικρία για την αδράνεια των πολιτικών (εκλεγμένων και μη), καθώς και την αδυναμία συντονισμού των φορέων υιοθετώντας συχνά ως κατακλείδα τη φράση-σόφισμα πως «έχουμε τους πολιτικούς που μας αξίζουν», λες και πάντοτε στη ζωή μας έχουμε ή κάνουμε αυτό που αξίζουμε.

Η χαλεπή αλήθεια όμως είναι ότι όλοι μας μέσα από τις μικρές, προσωπικές διαδρομές και επιλογές συνθέτουμε το ψηφιδωτό αυτής της πόλης. Συνεπώς, η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι πως «ναι, είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι» για το γεγονός ότι βρισκόμαστε στη σκιά του αθηναϊκού τιτάνα στο μέτρο φυσικά που η προσωπική μας πορεία δεν ακυρώνει αυτό το συμπέρασμα.

Γι’ αυτό το λόγο πιστεύω ότι αν περισσότεροι εμφορούμασταν από μια διαφορετική κουλτούρα, αν έμπρακτα ενδιαφερόμασταν πιότερο για τον τόπο που ζούμε (ακόμη, ακόμη προτιμώντας τις τοπικές από τις αθηναϊκές εφημερίδες), αν σταματούσαμε τις μεμψιμοιρίες και τα παθιασμένα λογύδρια κατά της διαρκούς εξ Αθηνών αδικίας και άντ’ αυτού δρούσαμε συνεχώς με δημιουργική διάθεση τότε τα πράγματα θα ήταν σαφώς καλύτερα για την πόλη μας. Αυτό θα συνέβαινε γιατί αναπόδραστα και μακροπρόθεσμα οι προσωπικές μας (αντι)δράσεις θα οδηγούσαν σε μεγαλύτερης εμβέλειας συλλογικές δράσεις δεδομένου ότι η συλλογικότητα είναι το πεδίο δυναμικής σύζευξης της ατομικής βούλησης περισσοτέρων.

Σίγουρα ωστόσο δεν αρκεί μόνο αυτό. Επιπλέον, όπως πολύ εύστοχα είχε παρατηρήσει παλαιότερα ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης, αυτό που χρειάζεται η πόλη μας είναι «νέους, μεγάλους, διαστημικούς οραματισμούς. υπερμοντέρνα δημόσια κτίσματα και έργα με την επιστράτευση των διασημότερων ξένων αρχιτεκτόνων και σχεδιαστών... νέες λεωφόρους, ανισόπεδες διαβάσεις, τούνελ και μετρό κάπως καλύτερο απ’ [εκείνο] του Κούβελα... μιαν άλλη πολιτική πολιτισμού που θα κινητοποιήσει τις πιο τολμηρές και δροσερές και μοντέρνες δυνάμεις της πόλης». Μ’ άλλα λόγια μια καινούρια, πανοραμική προοπτική για την πραγματοποίηση της οποίας όμως θα πρέπει να συστρατευθούν ουσιαστικά και αναπόδραστα, πέραν όλων μας, τουλάχιστον και οι επίσημα θεσπισμένοι τοπικοί φορείς.

Ως τότε όμως η σκιά του τιτάνα, η οποία -όπως αντίστοιχα απέδειξε ο Θαλής όταν υπολόγισε το ύψος της πυραμίδας του Χέοπα- είναι πολύ μεγαλύτερη από τα 504 χιλιόμετρα που χωρίζουν τη Θεσσαλονίκη από την Αθήνα, όχι μόνο θα δεσπόζει πάνω από την πόλη αλλά και θα μεγεθύνεται. 

Γράφει ο Βίκτωρ Τσιλώνης
(πηγή intellectum)

Κάθε νέα ανάρτηση στο email σας