Παρατηρώ τις αντιδράσεις σε ηλεκτρονικό τύπο και κοινωνικά δίκτυα.
Οφείλω να πω πως είναι αφόρητα συναισθηματικές.
Κάθε πολίτης βέβαια έχει κατοχυρωμένο συνταγματικό δικαίωμα έκφρασης γνώμης. Όταν όμως οι ιδιότητες νομικού-πολίτη συμπίπτουν, πρέπει να μη συγχέεται η πολιτική άποψη με την επιστημονική γνώμη.
Και όταν λαμβάνεις σοβαρά υπόψη διαρροές στο σχολιασμό σου, δε μπορείς να αξιώνεις από κανέναν να θεωρεί το λόγο σου επιστημονικό.
Φυσικά υπάρχουν και σοβαρές παρεμβάσεις από συναδέλφους, οι οποίες όμως παρεξηγήθηκαν σχεδόν στο σύνολό τους ή αγνοήθηκαν.
Επειδή όμως υπάρχει και ο όρκος που όλοι πήραμε (κάποιοι ορκιστήκαμε μάλιστα να προάγουμε ειδικά την επιστήμη του φιλελεύθερου ποινικού δικαίου), είναι μάλλον κατάλληλη η στιγμή να υπενθυμίσω ορισμένες βασικές αρχές που ισχύουν στο δικαιϊκό μας σύστημα:
Η μυστικότητα της προδικασίας.
Ακούστε, δείτε και διαβάστε ό,τι θέλετε. Να γνωρίζετε όμως ότι όταν λαμβάνετε υπόψη σας προϊόντα διαρροών και σκοτεινών υπόγειων σχέσεων μεταξύ εισαγγελικών / ανακριτικών / δικηγορικών / δημοσιογραφικών γραφείων, κινδυνεύετε όχι μόνο να στερηθείτε κάθε σοβαρότητας, αλλά και να χειραγωγηθείτε ολοκληρωτικά.
Υπάρχει δικαίωμα πρόσβασης σε συνήγορο.
Απόλυτο, και ετερόνομα αναφαίρετο. Αφαίρεση αυτού του δικαιώματος από τον κατηγορούμενο συνιστά αυτόματη παραβίασης της αρχής της δίκαιης δίκης.
Ο συνήγορος ποινικής υπεράσπισης έχει – νομοθετικά αναγνωρισμένη – ευρύτατη διακριτική ευχέρεια στο χειρισμό της υπόθεσης.
Ευχέρεια που πολλές φορές φτάνει μέχρι του σημείου να διενεργεί διαδικαστικές πράξεις ακόμα και χωρίς τη ρητή συναίνεση του εντολέα του. Ο Κώδικας Δεοντολογίας επιβάλλει να μη σχολιάζουμε τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται συνάδελφος εκκρεμούσα υπόθεση. A fortiori απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή σε δίκες ποινικού χαρακτήρα με αυξημένο ενδιαφέρον.
Υπάρχει δικαίωμα στην ιδιωτικότητα.
Η ευρύτατη παραβίαση στην πράξη του πληροφοριακού αυτοκαθορισμού, δεν αίρει το ποινικώς αξιόλογο των εκάστοτε αδικοπραξιών. Αντίθετα, υποβαθμίζει συλλογικά την έννομη τάξη μας. Επικρότηση και προώθηση αυτής της συμπεριφοράς ισούται με περαιτέρω συμβολή προς αυτή την κατεύθυνση.
Υπάρχει τεκμήριο νομιμότητας για κάθε δικαστική απόφαση.
Φυσικά υπάρχουν και τρόποι αμφισβήτησης. Νόμιμοι: ήτοι ένδικα μέσα και βοηθήματα.
Η αμετάκλητη δικαστική απόφαση αποτελεί αυθεντική έκφραση της έννομης τάξης, προς την οποία στο ισχύον δικαιϊκό σύστημα έχουμε εκ των προτέρων δεσμευθεί να συμμορφωθούμε.
Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει περιθώριο επιστημονικής κριτικής, βέβαια. Το επιστημονικής είναι λέξη-κλειδί, όμως.
Επειδή βέβαια μιλάμε για ποινικό δίκαιο, πεδίο στο οποίο διακυβεύεται η ίδια η κοινωνική υπόσταση του κατηγορουμένου, ο νομοθέτης αφήνει ακόμα και μετά από την αμετάκλητη καταδίκη «παραθυράκια» έτσι ώστε η έννομη τάξη να αναγνωρίσει το λάθος της και να τηρήσει τη δέουσα στάση απέναντι σε εσφαλμένως καταδικασθέντες.
Προβλέπεται δηλαδή με συγκεκριμένες προϋποθέσεις (μία εξ αυτών και η απόφαση του ΕΔΔΑ) η επανάληψη της διαδικασίας.
Ισχύει η αρχή της ηθικής απόδειξης.
Δηλαδή, υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα επιλογής, διαλογής, δοκιμής και τελικά διορισμού δικαστικών λειτουργών, γραμματέων, πραγματογνωμόνων κ.ο.κ. Η εύρυθμη λειτουργία του ώστε να επιλέγει τους άξιους και σωστούς επιστήμονες και λειτουργούς είναι υψίστης σημασίας. Αν θες να διορθώσεις κάτι, επεμβαίνεις εκεί κατ’ αρχήν.
Από τη στιγμή όμως που κάποιος περάσει αυτά τα στάδια και του απονεμηθεί δημόσια εξουσία από την πολιτεία, εναπόκειται αποκλειστικά σε αυτόν να αξιολογήσει με ευσυνειδησία τα ενώπιόν του εισφερθέντα αποδεικτικά μέσα. Η έννομη τάξη όχι μόνο εμπιστεύεται τους λειτουργούς της, αλλά τους επιβάλλει να αποφασίζουν για την αξία των αποδεικτικών μέσων με απώτατο κριτή το Σύνταγμα, το Νόμο και τη Συνείδησή τους.
Τέλος, υπάρχει τεκμήριο αθωότητας. Μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη. Για κάθε κατηγορούμενο. Μας αρέσει δε μας αρέσει.
Τώρα ίσως η Δικαιοσύνη να μην έχει τα αποτελέσματα που θέλουμε πάντα.
Αλλά δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι έτσι υποτίθεται ότι είναι σχεδιασμένη: να μην έχει εκ των προτέρων προκαθορισμένο αποτέλεσμα, ούτε να κρίνει όπως ευχαριστεί τα αυτιά μας.
Αν δεν είναι κανείς συμβιβασμένος με τα παραπάνω, μάλλον πρέπει να εξειδικευτεί σε κάποιο άλλο τομέα δικαίου.
Το ποινικό δίκαιο δε μπορεί ποτέ να διεξάγεται με όρους δημοφιλίας.
Σπυρίδων Αδάμ – Δικηγόρος Αθηνών – ΜΔΕ Ποινικών Επιστημών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Πολιτική Σχολίων
Το «Νομικά Ανάλατα» δεν έχει προς το παρόν ενεργοποιήσει καμία υπηρεσία έγκρισης ή μετριασμού σχολίων. Επίσης, έχει επιτρέψει τα ανώνυμα σχόλια. Οι επιλογές αυτές οφείλονται στην επιθυμία μας να δημιουργηθεί μία κοινότητα γύρω από το ιστολόγιο, η οποία να συζητά και να έχει παλμό.
Όμως, πρέπει να σημειωθούν τα εξής:
- Κάθε σχόλιο αντιπροσωπεύει τον σχολιαστή του και μόνο, και δεν απηχεί κατ’ ανάγκην τις αντιλήψεις του «Νομικά Ανάλατα»
- Υβριστικά, δυσφημιστικά ή άλλα παράνομα σχόλια δε θα γίνονται σε καμία περίπτωση ανεκτά.
- Σε καμία απολύτως περίπτωση δε θα γίνονται ανεκτά υβριστικά σχόλια που απευθύνονται στους υπόλοιπους σχολιαστές του Ιστολογίου.
- Πέρα από τα παράνομα σχόλια, απαγορεύονται τα σχόλια που είναι σκοπίμως εκτός θέματος, άσχετα, προκλητικά και έχουν σκοπό να προκαλέσουν εκρηκτικές αντιδράσεις (Τρολ, Troll).
Το «Νομικά Ανάλατα» διατηρεί το δικαίωμα της απροειδοποίητης και αναιτιολόγητης φραγής (block) χρηστών που έχουν παραβιάσει τους όρους χρήσης.
(από τους Όρους Χρήσης)